نوای گیلانغرب :اغلب کودکان درجریان سالهای تحصیل درمدرسه دچارمشکلات هیجانی دررفتارمی شوندوامادرصدکمی ازاین کودکان که مشکلات آنهاجدی وپایداراست رامی توان به عنوان افرادی دارای اختلالات هیجانی ورفتاری طبقه بندی نمود.لذا اختلالات عاطفی هیجانی به مشکلات جدی وپایداردرروابط،پرخاشگری،افسردگی،ترس های مرتبط باموضوعات شخصی یامدرسه ای ودیگرویژگیهای اجتماعی هیجانی نامناسب گفته می شود.می توان گفت که تقربیا۹درصداز کودکان که دچارناتوانی هستند از آموزش وپرورش انفرادی استفاده می کنند.که این درصد ازکودکان دراین طبقه بندی قرارمی گیرند.براساس تحقیقات وپژوهش های صورت گرفته پسرها سه برابردخترهابیشتردچاراین اختلالات ومشکل می شوند.درسال ۱۹۹۶دانشگاه تعلیم وتربیت امریکاواژه آشفتگی هیجانی شدید(SED)که معمولا کودکانی که ازاین نوع مشکلات برخودارند برای آنهاضرورت آموزش انفرادی را پیش بینی نموده است ولی لازم به ذکراست هنوز منتقدانی دراین رابطه هست که می گویند این نوع طبقه بندی هنوز به خوبی تعریف نشده است.لذا درجریان این موضوع می توان چندمورداز اختلالات هیجانی ورفتاری به اختصار بیان نمود:
اوتیسم
اوتیسم یک اختلال شدیدمربوط به رشداست که ازنوزادی آغازمی شود.این اختلال شامل آسیب درروابط،ناهنجاری درارتباط والگوهای رفتاری قالبی،تکراری ومحدود می شود.لذا برخی از کودکان اوتیسم هرگز سخن گفتن رایادنمی گیرند،دیگران بی نظمی های اجتماعی وارتباطی نشان می دهند(میسبوف ۲۰۰۰).وامابرخی کودکان رفتارهای اوتیسمی رادریک روزدردفعات زیاد دارند برخی به صورت گاه گاهی آن راازخودنشان می دهند.آسیب های اجتماعی مانندشکست درتماس چشمی هنگام برقراری روابط اجتماعی است ورفتارپی گیری به منظورتعامل بادیگران ویاعواطف درآنهابه ندرت دیده می شود.آسیب های ارتباطی شامل همزمانی ضعیف ونبودن گفتگوی متقابل است،همچنین استفاده اززبان به صورت قالبی وتکراری دیده می شود.وامادرادامه می توان گفت که الگوهای قالبی شامل آداب ورسواسی واعمال خود تحریک شونده مانندلرزش،چرخیدن ونوپاراه رفتن،کودکان وافراد اوتیسمی علاوه براین می توانندبه دلیل کمترین تغییرات درمحیط دچارآشفتگی شونداین اینگونه افراددرجابه جایی وقایع ویاحتی وسایل خانه درطول روزمی تواندموجب شودکه این افراد اوتیسمی بی نهایت برانگیخته شوندوغیرانعطاف پذیری خودرادرانطباق به عادت های جدیدنشان دهند.
واما دلیل بوجود آمدن اوتیسم چیست؟نتیجه گیری معمول این است که اوتیسم بابرخی ازبد کاریی های مغزی همراه است.پارامتروفرایندی دراین رابطه وجود ندارد که اجتماعی شدن خانواده سبب اوتیسم یا اختلال باشد (راترس وشالپر۱۹۸۷)لذا برخی از کودکان ناشی ازاین اختلال(اوتیسم)عقب ماندگی ذهنی دارند ودیگران هوش متوسط ویا بالاتراز متوسط نشان می دهند.کودکان اوتیسم از کلاس های سازمان بندی شده،آموزش انفرادی ودرگروه های آموزشی کوچک سود می برنند(پوشل ودیگران۱۹۹۵).به همین جهت کودکان مبتلا به عقب ماندگی ذهنی ،روش های تحلیل علمی رفتار،گاهی اوقات درکمک به کودکان اوتیسم به منظوریادگیری موثرمفید واقع می شود(آلبرتووترامن،۱۹۹۵).
پرخاشگری،رفتارهای خارج ازکنترل
معمولا برخی از کودکان که به عنوان آشفته هیجانی طبقبه بندی می شوندورفتارهای آشفته،پرخاشگرانه،دفاعی ویا خطرناک ازخودنشان می دهند:ازکلاس درس اخراج می شوند(ترمن ودیگران۱۹۹۶).این کودکان بیشتراحتمال داردکه پسرباشند تادختروازطبقات پایین باشندتاخانواده های متوسط وسطح بالا(آنچنباخ ودیگران۱۹۹۱).درمیان کودکان مبتلا به آشفتگی شدیدهیجانی درمقایسه باسایرکودکان دارای ناتوانی بیشتراحتمال داردتابه دلیل مشکلات درسال هایمیان دبستانی به عنوان کودکان ناتوان شناسایی شوند.اما شایان ذکراست که اکثر این کودکان نشانه های مشکلات هیجانی خودراازسال های ابتدایی آغازمی کنند(واگنر،۱۹۹۵).درمیان متخصصان اختلالات هیجانی ورفتاری می گویندوقتی این کودکان به کلاس های عادی برگردانده شوند،هم معلمان کلاس های عادی وهم معلمین آموزشی استثنایی یامشاورباید زمان زیادی راصرف کمک به این کودکان کنند تابه صورت موثریادبگیرند(هوکوت،۱۹۹۶).امادراین رابطه باید چندین ساعت درهفته وچندین هفته زمان بایدصرف شودتاانتقال آنهابه کلاس عادی به صورت موثرانجام پذیرد.همراه باشدت مشکلات،کمتراحتمال وجودداردتابرگرداندن به کلاس کارایی داشته باشد(واگنر،۱۹۹۵).

افسردگی،اضطراب وترس ها
برخی ازکودکان مشکلات هیجانی خودرادرون ریزی می کنند.افسردگی،اضطراب ویاترس های آن هاآن قدرشدیدویاپایدارمی شودکه توانایی آن هابرای یادگیری به صورت معنی داری آسیب می بیندهمه کودکان ،ازوقتی به وقت دیگراحساس افسردگی می کنندامااغلب براین حالت ناخواسته غلبه می کنند خلق پایین ساعت ها ویاروزهای کمی به طول می کشد.امابرای برخی ازکودکان خلق منفی جدی وطولانی است.افسردگی نوعی اختلال خلق است که درآن افراداحساس بی ارزشی می کنند.واین دسته از کودان عقیده دارندکه احتمال بهبوداموروجودنداردورفتارهای عادی ازعلاقه آن ها درطول زمان ادامه می یابد.امازمانی یک کودک این علایم رابرای دوهفته ویابیشترادامه دهد،احتمال دارد که افسردگی راتجربه کند.بااین توصیف افسردگی درنوجوانی بیشترازدوران کودکی ودردخترهابیشترازپسرهارخ می دهد.(کوکبرتسون،۱۹۹۷).متخصصان درزمینه افسردگی می گویندکه تفاوت های جنسیتی احتمال داردبه دلیل عوامل مختلفی باشند.زنان تمایل دارندتاخلق افسرده خودرارامرورذهنی کرده وآن راگسترش دهنددرحالی که مردان تمایل دارندخودراازخلق منفی رهاکنند،دراین میان درنوجوانی تصویردختران ازخودشان معمولا منفی ترازتصویرپسران خودشان هست،وتعصب جامعه دررابطه باپیشرفت دختران نیزممکن است بااین موضوع آمیخته شود(نولن،هاکسما،۱۹۹۰).نسبت به شناسایی علایم افسردگی در کودکان هوشیارباشید.به دلیل درون ریزی این مشکل درمقایسه باپرخاشگری ورفتارهای همراه بابرون ریزی،کمتراحتمال دارد موردتوجه قرارمی گیرد.اگه شما فکرمی کنید که یک کودک دچارافسرده شدن شده است باوالدین کودک صحبت کنیدواحتمال استفاده از راهنمایی ومشاوره حرفه ای را مطرح کنید.درزمان درمان شناختی به ویژه درکمک به افرادبه منظورکاهش افسردگی موثرهمین طورمی توان بیان کرد که دارودرمانی هابسیارموثراست(بکام،۲۰۰۰،کوپن،۲۰۰۰،مساهونی،۱۹۹۱).

پس درتفسیر این مطالب می توان گفت که اضطراب شامل یک ترس مبهم واحساس شدیدناراحتی است (کووالسکی،۲۰۰۰).این برای کودکان طبیعی است که هنگام مواجهه باوقایع زندگی دچارآشفتگی شوند،امابرای برخی کودکان اضطراب شدیدوطولانی است وبه عملکردتحصیلی آن ها درمدرسه صدمه می زند.پس درنتیجه می توان بیان کرد که دراین حیطه برخی ازکودکان ترس های شخصی ویاترس های مربوط به مدرسه دارند که بریادگیری آنهااثرمی گذارند.اما برای درمان این فرایندمی توان راهکارهای را تزریق نمودکه اگه یک کودک ترس های آشکارویا درونی رانشان می دهد که باثبات هستند،موضوع راباوالدین آنان مطرح کنیدوازکارشناسان مجرب حرفه ای وبالینی را راپیشنهاد می کنیم.لذاممکن است که برخی ازرفتارهادرمان گرهابه ویژه درکاهش شدت ویاحذف اضطراب وترس موفق باشند(جعفربیگی،۱۳۹۲).درپایان این فرایند می توان نتیجه گرفت که نسبت به شناسایی علایم افسردگی درکودکان هوشیارباشید.لذابه دلیل درون ریزی این مشکل درمقایسه باپرخاشگری ورفتارهای همراه بابرون ریزی،کمتراحتمال دارد موردتوجه قرارگیرد.واگه فکرمی کنید که یک کودک افسرده شده است باوالدین کودک صحبت کنیدواحتمال استفاده ازمشاوره حرفه ای رامطرح کنید.
منابع وماخذ:
پایان نامه شاپور جعفربیگی کارشناس ارشد رفتارحرکتی روانی.
روانشناسی تربیتی:جان دبیلوسنتراک.
روانشناسی:دکترپروین کدیور.
روانشناسی عمومی:هلیگارد.

• تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۴/۲۰